III

4. ფოკუსირება წარსულის გამარჯვებებზე

ფოკუსირება წარსულის გამარჯვებეზე საშიშროებაზე მიუთითებს წარსულის წარმატებებზე და საქმის კეთების გზებზე ზედმეტად მიჯაჭვულობის საშიშროებაზე და ვერ მოერგება ცვალებად გარემოებებსა და გაჩენილ შესაძლებლობებს. დრაკერს სჯეროდა, რომ ბიზნესები, რომლებიც ხდებიან თვითკმაყოფილი და ზედმეტად დამოკიდებული წარსულის წარმატებებზე, ხელიდან გაუშვებენ პოტენციურ შესაძლებლობებს ბაზარზე.

ამ ცოდვის თავიდან აცილების მიზნით, ბიზნესი უნდა იყოს მოქნილი და ადაპტირებადი პერიპეტიულ გარემოსთან. ის მუდმივად  უნდა მოერგოს ცვალებად საბაზრო პირობებს და მომხმარებელთა საჭიროებებს. დრაკერს სჯეროდა, რომ ბიზნესი უნდა იყოს ფოკუსირებული ინოვაციებზე და ექსპერიმენტებზე.

ზოგადად ფაქტი ყველაზე ფუნდამენტური არგუმენტია. ხოლო თუ დავფიქრდებით ის რა ინდიკატორებიც ზემოთ იქნა ჩამოთვლილი სწორედ ტესლას აღწერს. რადგანაც აქ ანალიზი უბრალოდ არაა საჭირო, რადგან როგორც უკვე აღვნიშნე ყველაფერი უკვე ფაქტია. შესაბამისად მე გადავწყვიტე შემოგთავაზოთ ამის საპირისპირო – კონტრფაქტორული ანალიზი.

კონტრფაქტული ანალიზი გულისხმობს სცენარის წარმოდგენას, რომელშიც კონკრეტული მოვლენა არ მომხდარა და შემდეგ დედუქციური მსჯელობის გამოყენებას იმის პროგნოზირებისთვის, თუ როგორ განსხვავდებოდა მოვლენები ამ სცენარში. Tesla-ს შემთხვევაში, შეგვიძლია განვიხილოთ, რა მოხდებოდა, კომპანიას რომ არ გაეკეთებინა რამდენიმე ძირითადი ინოვაცია, რამაც განაპირობა მისი წარმატება ბოლო ათწლეულის განმავლობაში.

ელექტრო ავტომობილის (EV) ბატარეის ტექნოლოგია

ტესლას რომ არ შეემუშავებინა და არ დაეყენებინა ელექტრო ავტომობილების ბატარეის ტექნოლოგია, საავტომობილო ინდუსტრია დღეს სრულიად განსხვავებული იქნებოდა. ამ საპირისპირო სცენარში, სხვა ავტომწარმოებლები, სავარაუდოდ, კვლავ დაეყრდნობოდნენ ბენზინზე მომუშავე მანქანებს, რომლებიც განაგრძობენ ჰაერის დაბინძურებასა და სათბურის გაზების გამოყოფას. ელექტრომობილების ნაკლებობა ასევე ნიშნავს, რომ ელექტრომობილების დამუხტვის ინფრასტრუქტურა არ იქნებოდა განვითარებული ისე, როგორც დღეს არის.

ბატარეის ტექნოლოგიაში Tesla-ს ინვესტიციის გარეშე, სხვა კომპანიებს შესაძლოა არ ჰქონოდათ სტიმული, რომ ინვესტიცია განახორციელონ ბატარეის კვლევასა და განვითარებაში. ეს ნიშნავს, რომ EV ტექნოლოგიის პროგრესი გაცილებით შენელებული იქნებოდა და ბატარეების ღირებულება არ შემცირდებოდა ისე სწრაფად, როგორც ეს მოხდა.

ავტოპილოტის ტექნოლოგია

Tesla-ს Autopilot ტექნოლოგია კიდევ ერთი მთავარი ინოვაციაა, რომელმაც კომპანია გამოარჩია სხვა ავტომწარმოებლებისგან. ავტოპილოტის გარეშე, Tesla იქნებოდა მხოლოდ ელექტრომობილების კიდევ ერთი ვულგარული მწარმოებელი, რომელიც კონკურენციის გაწევას სხვა ფუნქციებით ეცდებოდა. თუმცა, Autopilot-მა საშუალება მისცა Tesla-ს გამოეყო თავი, როგორც ლიდერი ავტონომიური მართვის ტექნოლოგიაში.

კონტრფაქტორულ სცენარში, სადაც ავტოპილოტი არ არსებობს, Tesla-ს მოუწევდა დაყრდნობოდა ტრადიციულ მახასიათებლებს სხვა ელექტრომობილების მწარმოებლებთან კონკურენციიდან გამომდინარე. ეს კომპანიას არახელსაყრელ მდგომარეობაში დააყენებდა, რადგან ის ვერ შესთავაზებდა მძღოლის დახმარებისა და უსაფრთხოების ისეთივე დონის ფუნქციებს, როგორც დღეს. გარდა ამისა, Tesla-ს Autopilot ტექნოლოგიამ მიიზიდა მრავალი მომხმარებელი ბრენდისკენ, რომლებიც დაინტერესებულნი არიან უახლესი ტექნოლოგიებით და ამის გარეშე ეს მომხმარებლები შესაძლოა ამ კომპანიის მიმართ ინდიფერენტულები გამხდარიყვნენ.

SuperCharger-ის ქსელი

Supercharger ქსელი არის კიდევ ერთი მთავარი ინოვაცია, რომელიც დაეხმარა Tesla-ს დომინირების დამყარებას ელექტრომობილების ბაზარზე. სწრაფი დამუხტვის სადგურების ამ ქსელის გარეშე, ელექტრომობილები არ იქნებოდა ისეთი მოსახერხებელი შორ მანძილზე მგზავრობისთვის, როგორც ბენზინზე მომუშავე მანქანები. საპირისპირო სცენარში, სადაც Supercharger ქსელი არ არსებობს, Tesla-ს მფლობელები შემოიფარგლებიან მხოლოდ სახლში ან საჯარო დამტენ სადგურებზე მანქანის დატენვით, რაც რა თქმა უნდა  უფრო ნელი და ნაკლებად მოსახერხებელია.

Supercharger-ის ქსელის გარეშე, Tesla ვერ დაარწმუნებდა იმდენივე მომხმარებელს, რომ გადასულიყვნენ ელექტრომობილებზე, რამდენიც ამ დამტენის წყალობით გადაიბირა. დამტენის ინფრასტრუქტურის არარსებობა გაართულებდა ელექტრომობილების კონკურენციას ბენზინზე მომუშავე მანქანების წინააღმდეგ, რომლებსაც აქვთ საწვავის სადგურების გაცილებით დიდი ქსელი. გარდა ამისა, სხვა ავტომწარმოებლებს შესაძლოა არ ჩაედოთ ინვესტიციები დამტენის ინფრასტრუქტურაში ,თუ ტესლა ამას არ გააკეთებდა, რაც მთლიანობაში შეანელებდა ელექტრო მანქანების ბაზრის განვითარებას.

შეჯამების სახით კი მინდა ვთქვა , რომ Tesla-ს ინოვაციები EV ბატარეის ტექნოლოგიაში, Autopilot და Supercharger ქსელში იყო კომპანიის წარმატების მთავარი პრედიქტორი ბოლო ათწლეულის განმავლობაში. ამ ინოვაციების გარეშე კომპანია ვერ შეძლებდა სხვა ავტომწარმოებლებისგან დიფერენცირებას ან კლიენტების დარწმუნებას ელექტრომობილებზე გადასვლაზე. ამ ყველაფრის აკუმულირებით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ  Tesla-ს ინოვაციების ნაკლებობა შეანელებდა ელექტრო მანქანების ინდუსტრიის განვითარებას, რაც ასევე ნეგატიურად იმოქმედებდა გარემოზეც.

5. პრობლემებისთვის შესაძლებლობებზე მეტად პრიორიტეტების მინიჭება

დრაკერის ეს ცოდვა, ეხება გავრცელებულ შეცდომას, რომელიც დაშვებულია მრავალი ბიზნესის მიერ გადაწყვეტილების მიღების პროცესში. ეს ცოდვა ხდება მაშინ, როდესაც კომპანიები ზედმეტად ამახვილებენ ყურადღებას პრობლემების გამოსწორებასა და პრობლემების გადაჭრაზე, ვიდრე ზრდისა და ინოვაციის შესაძლებლობების იდენტიფიცირებასა და ძიებაზე.

დრაკერი ამტკიცებდა, რომ კომპანიები, რომლებიც ამ ხაფანგში მოხვდებიან, ხშირად რეაქტიულები არიან და არა პროაქტიულები და ისინი უფრო მეტად ზრუნავენ წარუმატებლობის თავიდან აცილებაზე, ვიდრე წარმატების მიღწევაზე. მიუხედავად იმისა, რომ რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვანია პრობლემებისა და გამოწვევების ექსტინქცია, როგორც კი ისინი წარმოიქმნება, დრაკერი თვლიდა, რომ კომპანიები ასევე აქტიურად უნდა ეძებდნენ შესაძლებლობებს ინოვაციისა და ზრდისთვის.

ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი, რის გამოც კომპანიები მიდრეკილნი არიან, რომ პრობლემებს მეტი პრიორიტეტი მიანიჭონ, არის ის, რომ პრობლემები ხშირად უფრო აქტუალური და თვალსაჩინოა, ვიდრე შესაძლებლობები. მაგალითად, თუ კომპანია განიცდის გაყიდვების შემცირებას ან მომხმარებელთა პრეტენზიებს, ხშირად მაშინვე აშკარაა, რომ საჭიროა ზომების მიღება ამ საკითხების გადასაჭრელად. მეორე მხრივ, ზრდისა და ინოვაციის შესაძლებლობები შეიძლება ნაკლებად ტრანსპარენტული იყოს და მეტი დრო და რუდუნება დასჭირდეს გამოსავლენად.

კიდევ ერთი მიზეზი, რის გამოც კომპანიები ამ ცოდვისკენ არიან მიდრეკილნი, არის ის, რომ ხშირად უფრო მეტი ზეწოლა და სტრესი მოდის წარუმატებლობაზე. ბევრ ორგანიზაციაში წარუმატებლობა განიხილება, როგორც უარყოფითი შედეგი, რომელიც ნეგატიურად აისახება კომპანიასა და მის ლიდერებზე. შედეგად, შესაძლოა არსებობდეს ტენდენცია, რომ უფრო მეტი ფოკუსირება მოახდინონ პრობლემების თავიდან აცილებაზე და სტატუს კვოს შენარჩუნებაზე, ვიდრე რისკზე წასვლასა და ახალი შესაძლებლობების ძიებაზე.

თუმცა დრაკერის თქმით კომპანიები, რომლებიც ზედმეტად არიან ორიენტირებულნი პრობლემების გამოსწორებაზე და წარუმატებლობის თავიდან აცილებაზე, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ იქნებიან ინოვაციური ან აქტიური და მათ შესაძლოა ზრდისა და წარმატების შესაძლებლობები ვერც კი შეამჩნიონ. დღევანდელ კონკურენტულ ბიზნეს გარემოში აყვავებისთვის, კომპანიები მზად უნდა იყვნენ, რომ გარისკონ.

ზემოთ ნახსენები ცოდვის თავიდან აცილების მიზნით, დრაკერმა შესთავაზა კომპანიებს, რომ ყურადღება უნდა გაამახვილონ პროაქტიულ, შესაძლებლობებზე ორიენტირებული აზროვნების განვითარებაზე. ეს გულისხმობს ზრდისა და ინოვაციის შესაძლებლობების აქტიურ ძიებას. კომპანიები ასევე უნდა იყვნენ მზად მარცხისთვის, რადგან ეს ინოვაციის სტრუქტურული პროცესის ბუნებრივი, ტრივიალური ნაწილია.

ის, რომ ტესლას პრობლემები მუდამ ჰქონდა ამას თავად მისი CEO – ილონ მასკიც აღიარებს CNN-თან ინტერვიუში. (Isidore, Elon Musk admits Tesla has quality problems, 2021).

სანდრო მაისურაძე და მარიამ თვარაძე, IBSU